Uykusuzluk, stres ve kaygı bir çoğumuzun ortak sorunu.
Bu problemlerin sebebi büyük oranda beyindeki kimyasallara bağlanmaktadır. Kedi otu beyin kimyasını etkiler.
Kedi otu, valerenik asit sayesinde beyindeki gama-aminobütirik asit (GABA) reseptörlerini etkiler.
Kediotunun kullanıcılar tarafından bildirilen faydaları:
- Uyku dalma süresinde kısalma
- Uyku kalitesinde artış
- huzursuzluk ve diğer anksiyete bozukluğu semptomlarından iyileşme
gibi faydalar belirtilmiştir.
Bu etkilerden başka bir faktörün değil, kediotu’nun sorumlu olduğundan emin olmak için daha güçlü kanıtlara ihtiyaç vardır.
Bir kişinin uykusuzluk ve kaygıdaki iyileşmelerinin istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığını belirlemek de gereklidir.
Kediotu, karaciğer, böbrekler ve bağırsakların aktivitelerini uyarır. Aynı zamanda arındırıcı, idrar söktürücü ve canlandırıcı özelliklere sahip bir besindir.
Kedi otu beyinde “GABA” reseptörlerine etki eder. Bu, anksiyete problemi çekenlere fayda sağlar. GABA’nın amacı, korku veya kaygıyı kontrol etmek olduğuna inanılmaktadır. Kediotu hafif bir yatıştırıcı ve anksiyete giderici olarak hareket edebilir.
Kediotu kökü ne için kullanılır?
Bütüncül tıp uzmanları, kediotu kökünün uykusuzluk, kaygı, baş ağrıları, sindirim sorunları, menopoz semptomları gibi sebeplerden kullanır.
Kediotu kökünün kullanımı ise daha eskidir.
Ortaçağda uyku problemleri için kedi otu kullanılmaktadır. (kaynak) Bunun yanında, kedi otu kaygı bozukluğunu azaltmada kullanılır.
Unutmayın ki, uykusuzluk ve kaygı birbiriyle bağlantılı olabilir. Bu problemlerin sebebi büyük oranda beyindeki kimyasallara bağlanmaktadır.
Daha önce beyin kimyasalları nasıl optimize edeceğimizi belirtmiştik. Kaygı probleminden müzdaripseniz yazımıza göz atmanızı öneririz:
İlgili: İşte! Kaygıyı Azaltmanıza Yardımcı Olan Stratejiler
Etki Mekanizması
Kedi otu hakkında araştırmalar kısıtlıdır. Kedi otunun iki bileşeni büyük önem taşır.
- Valerenik asit
- Valeronal
Bu iki asit vücuttaki GABA reseptörlerini etkiler.
GABA, uyku kalitesinin arttırılmasında önem taşıyan bir asittir. (kaynak). Bilenler için, kediotu ayrıca serotonin ve adenosin reseptörleri ile etkileşime girer.
GABA, sinir sisteminde sakinleştirici etkisi olan bir asittir. Vücut tarafından üretilir ve uyku kalitesinin düzenlenmesine yardımcı olur. Düşük GABA seviyeleri kaygı ve uykusuzlukla bağlantılıdır.
Kediotunun Faydaları
1- Kaygı Yönetimi
Belirli seviyede kaygılanmak normaldir ve sağlıklıdır. Kaygı bozukluklarında olan insanlarda bu durum üst seviyeye çıkmaktadır.
Yaşam kalitemizi arttırabilmek için stres ve kaygı seviyelerini korumalıyız. Bunun için belirli stratejiler ve yöntemler vardır.
Kaygının azaltılmasında aşırı kahveden kaçınmak, iyi uyumak, meditasyon ve spor yapmak ve bilişsel davranışçı terapi en etkili yöntemlerden bazılarıdır.
Bunun yanında kediotu kökü üzerinde yapılan araştırmalarda, anksiyete semptomlarına faydalı olduğu görülüyor. (kaynak)
Aynı şekilde kediotu kullananlarda uyku kalitesinde artış ve depresyon semptomlarında azalma görülüyor.
Kediotu kökü, uzmanlar tarafından reçeteli anksiyete ilaçlarına benzer etkiler yaratır. Mesela GABA mekanizmasında rol oynayan Xanax (alprazolam), Klonopin (klonazepam), Valium (diazepam) ve Ativan (lorazepam) gibi ilaçlara benzer etki eder.
Karşılaştırma yapmak için yeterli kanıt olmadığını unutmayın.
Bazı durumlarda, takıntı problemi olan insanlara da etki edebilir. 2 ay boyunca Valerian (kediotu) kullanan katılımcılarda takıntı da azalma meydana gelmiş. (kaynak)
Kaygı bozukluğunu azaltmak için kediotu faydalıdır. Bunun yanında, kaygının esas sebebine inmek ve hayatımızda kaygı veren durumlardan uzaklaşmaya çalışma en etkilisidir.
Kediotu, yüzyıllardır bir köktür. Çoğu kişiye göre uykusuzluk ve kaygı bozukluklarında faydalıdır.
2- Uyku Kalitesi
İyi uyku hayat kalitesinin arttırılmasında büyük önem taşır. Uykusuzluk depresyon, kaygı bozukluğu, stres ve sindirim sorunlarının ana sebebi olduğu biliniyor.
Uykusuzluğun sebepleri arasında yapay ışıklar, aşırı stres ve kaygı bozukluğu gibi sebepler yatabilir.
Eğer kaygı bozukluğu kaynaklı uykusuzluk problemleriniz varsa kediotu bu konuda fayda sağlayabilir.
Kediotu kullanmak uykuya daha rahat dalmamızı ve kalitesini arttır. (kaynak).
Yakın zamandaki bir araştırmada, kediotunun uykusuzluk problemlerinde etkili olduğu görüldü. (kaynak).
Aynı şekilde, 1 ay boyunca 530 mg kediotu ekstratı alanlarda uyku kalitesinde artış görüldü. (kaynak)
Tüm çalışmalar kediotu uyku faydaları sağladığını bulmamıştır. Bazı çalışmalar tersi durumu da desteklemektedir.
Kedi otunun kaygıyı azalttığı için uyku kalitesini arttırdığı yönünde iddialar yüksektir.
Kediotu kökünün diğer potansiyel faydaları
Kediotu diğer konularda da yardımcı olabilir. Bazı araştırmalar kediotu kökünün aşağıdakiler için fayda sağlayabileceğini düşündürmektedir:
- Menopoz semptomları. Kediotu, menopoz ve menopoz sonrası kişilerde sıcak basmaları azaltmaya yardımcı olabilir. 2 ay boyunca kediotu kullananlarda bu etki görülmüş. (kaynak)
- Menstrüel sorunlar. Kadınlarda büyük problem yaratan bir durum. Araştırmada, ağrılı menstrüasyon yaşayan kişiler kediotundan yararlanabilir.
- Huzursuz bacak sendromu. Huzursuz bacak sendromunu kaygı ile bağlantılı olduğu iddia ediliyor. 2 ay boyunca kediotu kullanan insanlarda bu semptomlarda hafif bir iyileşme görülüyor. (kaynak)
Bütün bunlar, kedi otunun potansiyel faydalarıdır.
Çalışmalardaki Zayıflıklar
Kediotu etkilerini araştıran çalışmaların güçsüzlükleri de vardır.
Çalışmalardaki verileri analiz etmek zordur. Bunun sebebi:
- Katılımcı azlığı
- Uyku ve kaygı semptomlarını ölçmek için farklı yöntemler kullanılmaktadır.
- Kediotunun dozu ve etki süresi
- Katılımcıların kaygılarının seviyeleri ve şiddeti
- Eksik istatistiksel analizler
gibi durumlar, bu araştırmalarda eksiklik yaratabilmektedir.
Yan Etkileri
Valerian, doz aşılmadığı sağlıklı insanlarda büyük yan etkiler yaratamaz.
Mesela yukarıdaki araştırmalarda, 60 kişilik katılımcılarda ciddi yan etki görülmemiştir.
Bazı insanlarda kediotu kullanmak(kaynak):
- Baş ağrısı
- Yorgunluk
- Baş dönmesi
- ishal ve mide ağrısı gibi mide sorunları
- Vivid rüya ( çok gerçekçi rüyalar )
- Ağızda metalik tat
- Tükenmişlik
gibi sebepler yaratabilir.
Hamileyken veya emzirirken kediotu almamalısınız. Uzmanlar tarafından önerilmedikçe çocuklara veya gençlere vermemelisiniz
Son olarak, sakinleştirici ilaçlar alıyorsanız, kediotu ile etkileşime geçebilir. Bunlar:
- Xanax, Valium veya Ativan gibi benzodiazepinler –
- Fenobarbital veya morfin gibi merkezi sinir sistemi depresanları
- Melatonin takviyesi
Kediotu bu ilaçların etkinliği arttırabilir. Aşırı yorgunluk, sersemlik hissi dahil olmak üzere başka problemler meydana getirir.
Hormon dengesi ruh halinde önemli bir rol oynar. Epifiz bezi tarafından üretilen melatoninin kaygı semptomlarını iyileştirdiği gösterilmiştir. Anksiyete için melatonini arttırmak, uyku kalitesini iyileştirebilir, sirkadiyen ritmi düzenleyebilir ve endişe ile ilişkili olumsuz duyguları hafifletebilir. Bu durumda doğal yoldan melatonin arttırmak için saat 9’dan sonra mavi ışıktan uzak durmalıyız. Takviye olarka melatonin ile birlikte kedi otu alınmamalıdır.
İlaç kullanmıyor olsanız bile, kediotu da dahil olmak üzere herhangi bir takviye almadan önce bir doktorla konuşmak her zaman iyi bir fikirdir.
Kedi otu günlük doz ne kadar?
Araştırmalar, 4-8 hafta boyunca günde 450–1.410 mg kediotu kökü, uyku kalitesini arttırmaya yardımcı olur. Anksiyete ve kaygı durumlarında ortalama 350 ile 600 mg arası kedi otunu güne yararak üç kere kullanımı öneriliyor.
Bir antidepresan ilaçla kediotu kökü alabilir miyim?
Kedi otu ile antidepresanlar etkileşime girerek yan etkiler yaratır. Bunun yanında kedi otu ile birlikte alkol ve reçetesiz satılan uyku ilaçları kullanılmamalıdır. Kedi otu, alerji ilaçları ile de etkileşime girebilir.
Kedi otu mu yoksa melatonin mi?
Melatonin vücutta doğal olarak üretilen bir hormondur. Kaygı bozukluğu ve anksiyete gibi sorunlarda kedi ot, uykuya dalmak için melatonin daha etkilidir.
Melatonin ve kedi otu birlikte alınır mı?
Uzmanlara göre ikisinin alınması zararlı etkiler yaratabilir. Uyuşukluk, sersemlik ve ayılamama gibi problemler yaratır.