Zayıflamak için tercih edilen amino asitlerden biri olan karnitinin faydaları nelerdir ve ne işe yarar bu konu hakkında detaylı ve güzel yazı paylaşmak istiyoruz.
L-carnitin (karnitin) sadece yağ yakımın da değil, vücudumuzun enerji oluşumunda da büyük faydaları bulunmaktadır.
L-Carnitin nedir?
Karnitin esas olarak “lisin” ve “metiyonin” amino asitlerinden üretilir. Bazı uzmanlara göre kalp hastalıkları, diyabet, ereksiyon bozuklukları ve diğer hastalıklarda destek amacıyla da takviye edilir.
En çok bilindiği üzere karnitin, yağ asitlerinin metabolizmasına katılması sebebiyle sağlıklı bir yaşamla birlikte zayıflamaya destek amacıyla da kullanılmaktadır.
Yağ asitlerinin vücutta kullanılması metabolizma için çok önemlidir. Bazı spesifik diyetlerde “karnitin ihtiyacı” daha da artmaktadır. Yeterli karnitin olması yağların hücrelere iletilmesini kolaylaştırma görevi vardır.
Mitokondriler hücrelerimizin enerji kaynaklarıdır ve yeterli miktarda enerji sağlayabilmesi için yağ asitlerine ihtiyacı vardır. (1)
Bunun yanında metabolik süreçlerde Karnitinin efektif olarak kullanılması için yeterli miktarda C vitamini alınması da önerilmektedir. (2)
Bazı insanlarda genetik bozukluklar karnitin metabolizmasını olumsuz etkilemektedir. Bu gibi durumlarda dışarıdan karnitin tüketimi fayda sağlayabilmektedir.
L-carnitine (Karnitin) ne işe yarar?
Karnitin vücudumuzda bulunan yağların enerji olarak kullanılmasını sağlayarak yağ yakım sürecini destekler. Mitokondrilere gerekli enerjinin taşınmasını destekleyerek genel enerji seviyesini yükseltir.
Kaslarda biriken laktik asidin uzaklaştırılmasında görev alır. Antrenmanlar kaslarda laktik asit birikimini arttırmaktadır.
Aynı şekilde kaslarda biriken laktik asidin uzaklaştırılmasında bir başka amino asit beta-alanin kullanılmaktadır.
İlginizi çekebilir: Beta alanin nedir ne işe yarar?
Bazı L-karnitin formları beyin sağlığı faydalıdır. Örnek olarak “Asetil-L-Karnitin” özellikle öğrenme, bilişsel fonksiyonlar, hafıza üzerinde olumlu etkiler yaratmaktadır.(3)
%98 oranında “karnitin” kaslarda depolanmakla birlikte %2’lik bir oranda karaciğer ve kanda bulunmaktadır. (4)
Karnitin eksikliği bulunan kişilerde hücrelere yağ taşınması azalabilmektedir. Karnitin eksikliği belirtileri arasında:
- Kas güçsüzlüğü
- Yorgunluk
- Sinir
- Motor fonksiyonlarda azalma
gibi etkileri de bulunmaktadır. (3)
Karnitin eksikliği olan bireylerde tedavide karnitin takviyesi kullanılmaktadır.
L-karnitin vücuttaki bir amino asittir. Vücudun tüm bölümleri için önemlidir ve doğru miktarda enerji sağlayarak normal metabolizmanın korunmasına yardımcı olur. Ayrıca yağların, karbonhidratların ve proteinlerin işlenmesine yardımcı olur.
L- carnitin faydaları nelerdir?
Bahsettiğimiz faydaları tekrar hatırlamak gerekir:
- Egzersiz toleransını arttırır.
- Kaslardaki yorgunluğu azaltır.
- Kasların güçlendirilmesini destekler.
- Glikoz mekanizmasına yardımcı olur.
2016 yılında denek hayvanlar üzerinde yapılan bir artırmada karnitin kullanan hayvanların “glikoz metabolizması” olumlu etkileniyor ve bu da enerjinin aktif olarak kullanılmasını destekliyor. Bunun yanında karnitin kullanan hayvanlarda oksitatif streste azalma meydana geliyor.(4)
Kandaki glikozun doğru bir şekilde kullanılması çok önemlidir. Antrenmanla birlikte karnitin bu konuda yardımcı olabilir.
Buna ek olarak krom minerali glikoz mekanizmasında faydaları olan bir mineraldir. Kandaki glikozun etkin bir şekilde kullanılmasını merak ediyorsanız “Krom” ile ilgili yazımızı okumanızı öneririz.
İlginizi çekebilir: Krom nedir faydaları nelerdir?
L-carnitin içeren besinler nelerdir?
Genellikle s et, yumurta gibi hayvansal gıdalarda yüksek oranda karnitin bulunmakla birlikte bitkisel ürünlerde de bulunmaktadır. Bunlardan bazıları:
- Avokado
- Fasülye
- Kuş konmaz
gibi bitkisel kaynaklarda da bulunmaktadır.
Vücuda Etkileri Nelerdir?
Serbest formda bir amino asit olduğu için alındıktan itibaren kana karışmaya başlar. Özellikle antrenman sırasında oksijenle birlikte parçalanan yağların daha efektif bir şekilde kullanılmasını sağlar.
Bazı insanlar L-carnitin kullandıktan sonra vücut ısılarının arttığını belirtmektedir. Kişiden kişiye değişmekle birlikte genel olarak “karnitin” uyarıcı bir amino asit değildir.
L- karnitin takviyeleri genellikle vücut ısısını arttırmak için başka bileşenlerle desteklenmektedir. Bunlar bazıları:
- Kafein
- Yeşil Kahve
- Yeşil Çay
- Sinepfrin
- Yohimbine
Karnitin takviyesi alırken hedefinize göre iyi seçiniz. Eğer gün içerisinde yüksek miktarda kahve tüketiyorsanız kafeinli olanlar yerine sade karnitin seçmenizi öneririz.
Kafein genel olarak yağ yakımını desteklemekle birlikte aşırı alınması uykusuzluk, iştahsızlık, B vitamin eksikliği(B1) ve aşırı kortizol salınması gibi problemler yaratabilir.
Özellikle akşam kafein tüketimi uykusuzluk yaratabildiğinden sabah veya en geç öğle saatlerinde son kahvenizi tüketmenizi öneririz.
Bunun yanında kahveyi akşam içmek isterseniz “decaf kahve” veya “kafeinsiz kahve” seçeneklerini deneyebilirsiniz. Kafein hakkında daha fazla bilgi almak için yazımızı okumanızı öneririz.
İlginizi çekebilir: Kafein sağlıklı mı zararlı mı?
L-Carnitin (karnitin) Nasıl Kullanılır?
Karnitin amino asidi antrenman öncesinde 1.000mg veya 3.000 mg olmak üzere kullanılır. Genellikle 20-30 dakika öncesinde kullanımı tercih edilir. Karnitin takviyeleri genellikle tatlandırıcı ile tatlandırılır. Şeftali, yeşil elma gibi aromalı çeşitleri vardır. Karnitin seçerken içerisindeki kafein oranına dikkat etmenizi öneririz. Karnitin etkinliği arttırmak için C vitamini de kullanabilirsiniz.
L-Carnitine Etkisi Ne Kadar Sürer?
“Karnitin” alındıktan 15-20 dakika içerisinde kana karışır. Serbest formda bir amino asit olduğu için sindirim enzimlerine fazla ihtiyaç duymaz ve hızlıca kana karışır. Karnitinin etkinliği antrenman uzunluğu, nefes kapasitesi, yaş ve birçok faktöre göre değişmektedir. Genel olarak vücut yeterli karnitin bulunduğunda daha efektif enerji tüketimi gerçekleştirir.
L-Carnitine Aç Karna Kullanılır mı?
Bazı insanlarda aç karna karnitin kullanımı mide sıkıntıları yaratabilmektedir. Eğer böyle bir durum sizde söz konusu değilse aç karna alabilirsiniz. Özellikle sabah uyandığımızda yağları yakmak için çok müsait oluruz. Aralıklı oruç ile birlikte antrenman yapmak yağ yakımı için en etkili yollardan biridir. Bu sebepten dolayı antrenman öncesi yağ yakıcı olarak karnitin tercih edilebilir.
L-carnitin Zararlı mı?
Kaliteli formda alındığında karnitin yararlı bile olabilir. Bunun yanında yüksek dozlarda ve kontrolsüz alınması: Mide bozulması, İshal ve mide yanması yapabilmektedir. Günde ortalama 2.000 mg L-karnitin kullanımı genel olarak güvenli görülmektedir. Yukarıda bahsettiğimiz yan etkiler görülüyorsa dozajı düşürmeyi deneyebilirsiniz.
Karnitin Saç Döker mi?
Saç dökülmesinin sebepleri arasında: Yetersiz beslenme, Çinko eksikliği, Biotin eksikliği, Stres, Hormonal dengesizlik gibi faktörler bulunmaktadır. Özellikle çinko eksikliği saç dökülmesini tetikleyebilmektedir. Çinko ile ilgili yazımızı okumanızı öneririz.
,