Bakır Nedir?
Bakır, vücudun bağ dokusunun yapısını ve elastikiyetini korumaktan sorumlu olduğu için sağlık için gereklidir .
Sağlıklı bağ dokusu, parlak, güzel bir cilde , güçlü kemiklere ve elastik kan damarlarına yansır. Bakır ayrıca cilt ve saç pigmentasyonunu da etkiler .
Kurşun, cıva ve arsenik gibi diğer ağır metaller sağlığa faydalı değildir. Ama, yeterli miktarda eser mineral bakır almak önemlidir.
Özetle bakır.
- Günlük olarak yediğimiz besinlerle birlikte alınması gereken, yaşam için gerekli bir eser elementtir .
- Kırmızı kan hücrelerinin oluşumunda çok önemli bir rol oynar.
- Ayrıca bağ dokusu oluşumu ve kemik büyümesi için de gereklidir.
- Hem bakır hem de çinko, iyi bir hafızayı sürdürmek için gerekli besinlerdir .
- Demir ile birlikte vücudun kırmızı kan hücreleri oluşturmasını sağlar.
- Çoğu multivitamin takviyesi 2 mg bakır içerir. Aşırı fazla almak da bakır toksik etki yaratır. Bakır takviyeleri genellikle gerekli değildir ve bir dengesizliğe yol açabilir.
Yüksek çinko alımı (günde 150 mg veya üzeri) ve C vitamini (günde 1.500 mg’ın üzerinde), bağırsakta emilim için bakır ile rekabet ederek bakır eksikliğine sebep olabilir.
Bakırın özellikleri
Bir yetişkinin insan vücudunda, esas olarak beyin, iç organlar, kaslar ve iskelette dağılmış 100-150 miligrama eşit bir bakır yüzdesi vardır.
Bakırın en önemli özelliklerinden biri, farklı proteinleri ve enzimleri bir araya getirerek vücudu serbest radikallerin zararlı etkilerinden korumasıdır.
- 2015 yılındaki bir araştırmada, düşük kemik yoğunluğuna sahip menopoz sonrası kadınların kanlarında çok düşük seviyelerde bakır ve diğer mineraller olduğunu buldular. Çalışma, kemik yoğunluğunu iyileştirmeye yardımcı olmak için potansiyel bir tedavi olarak bakır takviyeleri önerdi. (kaynak)
- Bir başka araştırmada, bakır eksikliğinin Alzheimer hastalığı riskini arttırdığı söyleniyor. (kaynak)
- Bakır, bağ dokusuna (kaslar, tendonlar, deri, eklemler , kemikler vb.) stabilite ve sağlamlık sağlayan protein olan kolajen sentezinde yer alır. Bakır, bağışıklık sisteminin düzgün işleyişini ve iyi doğurganlığı korumak için de gereklidir.
Bakır eksikliği erkek ve kadın kısırlığına neden olarak kadınlarda sperm kalitesinin düşmesine veya yumurtlama sorunlarına neden olabilir.
Bakırı Kimler Tüketmeli?
- Uzun süredir çinko takviyesi kullananlar
- 3. derece obeziteden muzdarip olanlar
- Aşırı alkol tüketimi durumunda
- Cerrahi bir operasyondan sonra rehabilitasyon için
- Kemoterapi veya radyoterapi gibi tedaviler söz konusu olduğunda
- Yanık veya kanama durumunda
- Osteoporoz problemlerini önlemek için
Vücutta bakır eksikliği
Bir demir eksikliği, demir emiliminde bir azalmaya neden olur ve bu kendini şu yollarla gösterebilir:
- Cilt pigmentasyonu eksikliği
- Bağışıklık sistemi bozuklukları
- Saçın erken grileşmesi
- Artan yorgunluk ve konsantrasyon eksikliği
- Nefes almakta zorlanma
- Enfeksiyonlar ve cilt hastalıkları
- Saç kaybı
- Depresyon
- Osteoporoz veya kemik kırılganlığı
- Doğurganlık sorunları
Yetişkinlerde, bakır dengesizliğinin bir sonucu olarak nörodejenerasyon gözlenmiştir. Bu, beyinde kullanılmak üzere bakırın metabolize edilmesiyle ilgili mekanizmalarla ilgili bir sorundan kaynaklanıyor olabilir.
Çinko ve bakır birlikte alınmalı mı?
Çinko ile bakır birlikte uyumlu çalışır. Aşırı çinko bakır eksikliğine sebep olabilir. Fonksiyonlar doktorlar çinko takviyesi ile birlikte 2 mg bakır almanızı önerir. C vitamini de yüksek dozlarda alındığında bakır emilini azaltır.
Bakır açısından zengin besinler
Doğal bir eser element olan bakır, besinler yoluyla alınır .
Bu elementin en yüksek içeriğine sahip gıdalar arasında bağırsakları, özellikle karaciğeri (özellikle buzağı karaciğeri ve sığır karaciğeri), ıstakoz ve kepekli tahıllar, özellikle karabuğday gibi deniz ürünlerini buluyoruz.
Bunun dışında, bitter çikolata sevenler için iyi bir haberimiz var. Bitter çikolata yüksek oranda bakır içermektedir.
İlginizi çekebilir: Bitter Çikolatanın Faydaları Duyunca Şaşırmayın!
Bakır toksisitesinin belirtileri
Yüksek miktarda bakır, aşağıdakiler dahil olmak üzere toksisite semptomlarına neden olabilir:
- Kusma
- ishal
- Sarılık
- Kas ağrısı
Ağır vakalarda toksik bakır seviyeleri şunlara neden olabilir:
- Karaciğer hasarı
- Kalp yetmezliği
- Böbrek yetmezliği
- Ölüm
Yüksek bakır seviyeleri beyinde oksidatif hasara yol açabilir. Örneğin Wilson hastalığında karaciğerde, beyinde ve diğer hayati organlarda yüksek düzeyde bakır birikir.
Bakır, demirin emilmesini engeller ve genellikle yorgunluğa neden olur. Anksiyete ve depresyon savaşta bakır, nörotransmitter üretimi için gereklidir, ancak fazlası serotonin (mutlu nörotransmitter) ve melatonini (anti-oksidan uyku hormonunuz) bloke eder.
Kaynak: https://www.truefoodsnutrition.com.au/metal-plays-mind/
Bakır toksisitesine yol açabilecek bir durum
Wilson hastalığı, karaciğerin fazla bakırdan kurtulamadığı kalıtsal bir hastalıktır. Bakır daha sonra beyin, karaciğer ve gözler gibi organlarda birikerek zamanla hasara neden olur. Tedavi görmezseniz Wilson hastalığı hayatı tehdit edici olabilir.
Günde ne kadar bakır güvenlidir?
Takviye olarak Günlük 10 mg’dan fazla olmayan miktarlarda kullanıldığında bakır muhtemelen güvenlidir. Bakır, daha büyük miktarlarda alındığında muhtemelen yan etkiler yaratır.
Sonuç Olarak
Bakır eksikliğinin sağlık üzerinde olumsuz etkileri olabilir, ancak dengeli bir diyet uygulayan sağlıklı insanlarda nadirdir.
Bakır, Çinko, Magnezyum, Potasyum gibi mineraller ilk öncelikle besinler yoluyla karşılanmalı, eksikliği tespit edildiğinde doktor kontrolünde takviyeler kullanılmalıdır.
