Ghrelin midede üretilen ve salgılanan bir hormondur. İnsanlar iştahı arttırdığı için genellikle buna “açlık hormonu” denir. Ayrıca kan şekeri dengesini destekler, kas yıkımını önler ve kalbi korur.
Mideniz boş veya çoğunlukla boş olduğunda ghrelin salgılar.(Bu duruma aralıklı oruç tutmakta dahildir.) Ghrelin seviyeleri yemeklerden hemen önce en yüksektir.
Bütüncül bakış açısıyla ghrelinin ne olduğunu, işlevlerini ve bir kişinin vücudundaki seviyeleri nasıl yönetebileceğini keşfediyoruz.
ÖZET
- Kilo vermeye çalışan veya yakın zamanda kilo vermiş kişilerde ghrelin seviyeleri genellikle daha yüksektir ve bu da kilo vermeyi sürdürmeyi zorlaştırır.
- Ghrelin ayrıca vücuda kahverengi yağ termojenezini azaltması için sinyal verebilir Bu olduğunda, vücut dinlenirken daha az yağ yakar. Kahverengi yağın bilinentermojenik özellikler yakılan toplam kaloriyi artırma yeteneği .
- Yüksek miktarlarda yağsız kas kütlesi, daha düşük ghrelin seviyeleri ile ilişkilidir.
- Ghrelin ile Leptin ters etkiler yaratır. Leptin, yağ hücreleri tarafından üretilen ve iştahınızı azaltan bir hormondur. Ghrelin iştahı artıran ve vücut ağırlığında da rol oynayan bir hormondur.
- Obezitesi olan kişilerin dolaşımdaki ghrelin düzeylerinin daha yüksek olduğunu görülmektedir.
Araştırmalar, ghrelinin bir kişinin uyku/uyanıklık döngüsünü, tat alma duyusunu ve ödül arama davranışını da etkilediğini gösteriyor. (kaynak)
Ghrelin açlığı kontrol etmekten fazlasını yapar. Hipofiz bezinize büyüme hormonlarını salması için sinyal verir, insülin salınımında rol oynar ve kardiyovasküler sağlığınızı korur.
İlginizi çekebilir: Büyüme Hormonu Yağ Yakımını Destekler Mi?
İştah Arttıran Hormon: Ghrelin Hormonu Ne işe Yarar?
Ghrelin’in birkaç temel işlevi vardır. Bunlar:
- İştahı artırmak için beyninizin hipotalamus adı verilen kısmına işaret eder.
- Yağ depolanmasını teşvik eder.
- Büyüme hormonlarını salgılamak için hipofiz bezinizi uyarır.
- Yiyecekleri midenizden ince ve kalın bağırsaklarınıza taşımak için sindirim sisteminizi uyarır.
- İnsülin salınımının kontrolüne katkıda bulunur.
- Kalp damar sağlığınızın korunmasında rol oynar .
Ghrelin, kan dolaşımından beyne gider ve burada hipotalamus üzerinde hareket eder.
Hipotalamus, beynin açlık-tokluk, ruh hali, susuzluk ve vücuttaki diğer birçok önemli işlevi düzenler.
Ghrelin’i hangi koşullar ve bozukluklar etkiler?
Ghrelin seviyeleri gün boyunca sıklıkla değişir. Genel olarak ghrelin seviyeleri mide boşken yükselir ve yemeklen sonra azalır.
Düşük Ghrelin
Ghrelin seviyeleri genellikle obezitesi olan kişilerde daha düşüktür. Bazı araştırmacılar, bu bağlantının, obezitesi olan kişilerin vücutları doğal olarak Ghrelin direnci olduğu anlamına gelebileceğini düşünüyor. Sonuç, bu bireylerin daha düşük ghrelin seviyeleri ile çok daha aç hissedebilecekleridir.
Bazı gastrointestinal hastalıklar da düşük ghrelin ile ilişkilidir, örneğin:
- Kronik gastrit _
- Fonksiyonel dispepsi .
- H. Pylori enfeksiyonu .
- İrritabl bağırsak sendromu (IBS)
Bunun yanında açlık ve tokluk seviyesinde bağırsak florasındaki probiyotik yapılarda önemlidir. Bunlardan bir taneside Lactobacillus bakterileridir.
İlginizi çekebilir: Lactobacillus Acidophilus Ne İşe Yarar?
Yüksek Ghrelin
Yüksek ghrelin seviyeleri genellikle olumsuz olarak algılansa ve iştah artışı ile ilişkilendirilse de, bazı bireyler daha yüksek ghrelin seviyelerinden faydalanabilir.
Uzun dönemli kalori kısıtlaması ghrelin seviyelerini arttır. Yüksek ghrelin ayrıca aşağıdakiler gibi biyolojik ve genetik koşullarla da ilişkilendirilebilir:
- Anoreksiya nervoza .
- Kaşeksi, kaslarınızın erimesine neden olan bir durum.
- Çölyak hastalığı .
- İltihaplı bağırsak hastalığı (IBD) .
- Prader-Willi sendromu .
Ayrıca, kilo almak için mücadele eden veya israf sendromu olan biri ghrelinin iştah açıcı etkilerinden yararlanabilir. Anoreksiya gibi durumlarda fayda sağlayabilir. (kaynak)
Yeni araştırmalarda, kanserli hastalarda katabolik etkiler sonucu protein yıkımını ve kilo kaybını önleyeceği için potansiyel faydaları görülmüştür. (kaynak)
Ghrelin Hormonu Seviyeleri Nasıl Düşürülür?
İnsanların ghrelin seviyeleri, diyet yaparken ve kaloriyi eksik tüketmediğinde yükselme eğilimindedir.
Bunun yanında, sağlıkl proteinler ve yağları tüketmek tokluk hissini ve kan şekerini olumlu etkiler. Yüksek seviyede keton varlığı ve ketojenik diyet ghrelin üzerinde etkisi vardır.
Çalışmalarda, lifli gıdaların grelin düzeylerini azaltabileceğini keşfettiler. (kaynak)
İlginizi çekebilir: İnülin: Hindiba Lifi İle Tok Hisset
- Yeterli Uyumak: Uykusuzluk açlık hormonunu direk etkileyen, açlık hissini arttıran, insüline duyarlılığı azaltan bir durumsuz. Kronik uykusuzluk depresyon, obezite ve daha bir çok hastalığa sebep olur. Uykusuzluğun Ghrelin üzerindeki etkileri bu araştırmadan bakabilirsiniz. (kaynak)
- Protein Miktarını Arttırın: Yüksek proteinli besinler ve atıştırmalıklar tüketmek, tokluk hissini arttırmahya ve ghrelin düzeylerini düşürmeye yardımcı olabilir. Araştırmalar proteinli besinlerin tokluk hissini arttırdığı gösteriyor. (kaynak)
- Stres Azaltmak: Özellikle kronik stres ghrelin hormonu üzerinde olumsuz etkiler yaratıyor. Bilimsel çalışmada, yüksek stres ile ghrelin hormonu üzerinde ilişki görülmüştür. (kaynak) Stresi azaltmak için Meditasyon yapmak ve Adaptojen kullanmak fayda sağlayabilir.
Buna ek olarak İşlenmiş gıdaları, özellikle şeker, yüksek fruktozlu mısır şurubu ve tuzu yüksek gıdaları birinci tercih yapmamak da gereklidir.
Ketojenik diyetin faydalarından biri, daha az aç hissetmenizi sağlamasıdır (yani iştahınızı bastırır ). Kilo verme veya diyet yapıyorsanız, bunun büyük bir fayda sağladığını göreceksiniz
Gastrik bypass ameliyatı grelin düzeylerini nasıl etkiler?
Mide baypas ameliyatı ve tüp mide ameliyatı , şiddetli obezite için cerrahi tedavilerden ikisidir. Uzun süreli kilo kontrolünden sorumlu olduğu düşünülen bu operasyonlardan sonra insanlar daha düşük ghrelin seviyelerine sahip oldular. Mide boyutunun küçülmesinin, bariatrik cerrahi sonrası kilo kaybının nedenlerinden biri olduğu ve düşük ghrelin seviyelerinden sorumlu olduğu düşünülmektedir.
Son Olarak
Leptin, yağ hücreleri tarafından üretilen ve iştahınızı azaltan bir hormondur. Ghrelin ise tam teersi iştahı artıran ve vücut ağırlığında da rol oynayan bir hormondur.
Vücudundaki ghrelin seviyelerini doğal olarak azaltmak isteyen bir kişi, sağlıklı, lif açısından zengin bir diyet yemeyi, yeterli protein tüketmeyi, egzersiz yapmayı, yeterince uyumayı ve stresi en aza indirmeyi düşünebilir.
Egzersiz ghrelini arttırır mı?
Araştırmalar egzersizin ghrelin konsantrasyonlarının arttığını, bu da iştah artışı sağladığı görülüyor
Kaynak: https://www.webmd.com/diet/features/your-hunger-hormones
Kaynak: https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/22931-gastric-sleeve-surgery