Hepimiz hayatımızın bir noktasında kıskançlık yaşamıştır. Bazı insanlar, partnerlerinin farklı türde cinsel davranışlarda bulunmasından veya kendilerinden daha fazla cinsel partnere sahip olmasından rahatsız olur.
Ayrıca insanlar, eşlerinin bir zamanlar derinden aşık olduğu ve başka birine bağlı olduğu gerçeğinden rahatsız olur. Partnerin geçmişine yönelik suçlayıcı, yargılayıcı, şüphe duyucu bir tavır sergileler.
Çoğu zaman bu ilişki odaklı kıskançlık duyguları birkaç gün içinde geçer. Nadiren kendimize veya partnerimize zarar verirler. Aşırı sahiplenme sonucu obsesif hale gelen kıskançlık kin tutmak, öfkelenmek, başkasıyla kendini aşırı şekilde kıyaslamak gibi yıkıcı etkiler yaratabilir.
Ancak, eşinizin cinsel ve romantik geçmişine aşırı derecede takılıp kaldınız mı? Bu, iç huzurunuza zarar veriyor mu? Evet ise, retroaktif kıskançlık (geçmişe dönük) kıskançlığın bir işareti olabilir.
Partnerinizin sizi aldatıyor olabileceğinden sürekli endişe duyarak hiçbir şeye odaklanamadığınızı fark edebilirsiniz.
Hap Bilgiler
- Geriye dönük kıskançlık, retroaktif kıskançlık veya obsesif geçmişe yönelik kıskançlık takıntılı düşüncelerle ilişkilidir. Bu düşünceler daha sonra ilişkinizi etkileyen sağlıksız, olumsuz eylemlere yol açar.
- Retroaktif kıskançlıkta, eşinizin önceki ilişkileri veya cinsel partnerleriyle bir karşılaştırma içerir. Ama özgüven eksikliği ile direk bağlantılı değildir. Yüksek özgüven sahibi insanlarda retroaktif kıskanlık yaşayabilir.
- Geriye dönük kıskançlıkta, istenmeyen düşüncelerin çeşitli duygusal kalıpları vardır. Birincil duygulardan biri korkudur. Bu insanlar genellikle partnerlerini geçmişteki romantik veya cinsel partnerlerine kaptırma korkusu yaşarlar. Eşinizi önceki bir partnere kaybetme korkusu, sizi gerçekten sevdiklerine dair şüphe ile el ele gider.
- Yaygın davranış, partnerinizi geçmiş ilişki hakkında sorgulamaktır. Bu durum yanlış anlaşılma, tartışmalar ve yıkıcı etkilere kadar gidebilir. Bu kıskançlık türünde sosyal medya profillerini gözetlemekle de mücadele ederler . Partnerlerinin geçmişi hakkında bilgi edinmek için e-postalara veya sosyal profillere bile girebilirler.
Partnerinizin söylediği veya yaptığı her şeyi şüpheli bir şekilde görmeye başlayabilirsiniz.
Geriye Dönük Kıskançlıkla İlişkili Olumsuz Düşünceler ve Duygular:
- Yargılamak. Bu genellikle bir eşin cinsel geçmişiyle ilgilidir ve geçmişte “ahlaksızca” davrandığını düşünmeyi içerir.
- Korku: Genellikle bir partnerin “rastgele” geçmişine dair bir bilgi, bilinçaltında, bu eylemleri şimdiki zamanda tekrar edecekleri korkusuna yol açar. Başka bir deyişle, onları kaybetme korkusu var. Güvensizlik hissi ayrıca korkuyu tetikler.
- Kıskançlık: Sizi geçmişinizde yapamadığınız şeyleri partneriniz yaptıysa kıskançlık olabilir. Bu, kaçırılan fırsatlar konusunda kıskançlık duygularına neden olabilir.
- Öfke: Kişiler, partnerinin geçmişini düşündüğünde, örneğin “Neden onunla çıktı?” gibi düşündüğünde kızgın hissedebilir. “Bunu neden benimle değil de onunla yaptı?” Bu tür duygular, geçmişe dönük kıskançlık ateşine çok fazla arttır.
- Kaygı: Bir partnerin geçmişiyle ilgili genel endişe duyguları, kişinin geçmişle ilgili düşünce ve duygular tarafından tamamen boğulduğu anksiyete ataklarına yol açabilir. Ayrıca kendinizi yeteri kadar iyi hissetmeyebilirsiniz.
- Şüphelenmek: Geçmişteki eylemler, ilk etapta bir eşin “doğru muyum” diye şüphe etmemize neden olabilir, yani “Bir keresinde bir kulüpte on dakika önce tanıştığı bir adamla seks yapmış bir kızla nasıl olabilirim?” düşünceleri akla gelebilir. Rasyonel olmayan, kendinden şüphe duyan içsel negatif düşünceler olabilir.
Toplumsal gözlemin dışında, kişisel geçmişe yönelik kıskançlık durumlarda başka duygular ve düşünceler de olabilir. Bunlar en temellerdir.
“Eğer bu insanlar benden daha iyiyse, o zaman şu anda benden daha iyi olan ve beni uğruna terk edebileceği başka insanlar olmalı.”
Rekroaktif Kıskançlık, Obsesif Kıskançlık ve Tedavileri
Herhangi bir zor duygunun üstesinden gelmenin önemli bir ilk adımı, basitçe onu tanımak ve kabul etmektir. Çok iyi hissetmeyebilirsiniz, ancak kıskançlık normal ve geçerli bir duygudur. Bir çok insanda bulunmaktadır. Hatta hayvanlarda bile bulunmaktadır.
Geriye dönük aşırı kıskançlığın, düşüncelerinizin ve aşırı davranışlarınızın sağlıklı olmadığını kabul ederek, ihtiyacınız olan yardımı almak için kapıyı açabiliriz.
Gerçek şu ki, eşinizin geçmişindeki bu belirli insanlar veya davranışlar hakkında gerçekten endişelenmiyorsunuz. Şu anda , şu anda neyi temsil ettikleri konusunda endişeleniyorsunuz . Bunun farkına varmak, geçmişe dönük kıskançlığın üstesinden gelmenin ilk adımıdır. (kaynak)
Bu nedenle ihtiyaç duyulan şey, partnerinizin sizden “daha iyi” birini bulabileceği korkusunu azaltmak için kendinize olan güveniniz üzerinde çok çalışmaktır. Bunun nedeni, özünde, geçmişe dönük kıskançlığın, bir partneri geçmişte değil, şimdiki zamanda kaybetme endişesi olmasıdır.
Geçmişe dönük kıskançlığın üstesinden gelmenin ve üstesinden gelmenin birçok yolu vardır. Bilişsel davranışçı terapi, hipnoterapi, Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma Yeniden İşleme (EMDR) ve diğer travma bilgili psikoterapiler gibi terapiler, eşinizin geçmişine takılıp kalmanın ötesine geçmenize yardımcı olabilir.
Retroaktif Kıskançlık Nasıl Geçer?
Geriye dönük kıskançlık OKB en iyi eski bir deyimle tanımlanabilir. “ Sahip olduğun tek şey bir çekiç olduğunda, her şey bir çivi gibi görünecek ”. Olumsuz düşünceleriniz çekiçtir ve iyileşmeniz için bu çekici kaldırmalıyız. Bu, ilişkinizin yok olmasına değil, yaratılmasına yol açacaktır.
Geriye dönük kıskançlığınızı gidermenize ve OKB’nizi yönetilebilir bir duruma dönüştürmenize yardımcı olabilecek birkaç tedavi vardır:
- Bilişsel davranışçı terapi
Geriye dönük kıskançlık OKB, yanlış çerçevelenmiş düşünceler ve gerçek dışı algılar nedeniyle oluşur. Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT), düşüncelerinizi daha olumlu ve gerçekçi bir şekilde yeniden çerçevelemenize yardımcı olmak için kullanılır.
CBT terapisti, düşünce kalıplarınızı ve davranış kalıplarınızı anlamak için sizinle birlikte çalışacaktır. Daha sonra konuşma, düşünme ve tepki verme şeklinizi bilinçli olarak değiştirmeniz için sizi güçlendirecek stratejiler, yöntemler ve methodlar geliştirecektir.
CBT terapistleri ayrıca sizi duygusal olarak neyin tetiklediğini belirler ve bu tür tetikleyicilerle karşılaşmaktan kaçınmanın yolları konusunda size tavsiyelerde bulunur.
Negatif enerjinizi pozitif eylemlere yönlendirmek için günlük tutma, pozitif görselleştirme, meditasyon ve egzersiz gibi aktiviteler önerilecektir.
İlginizi çekebilir: Bilişsel Davranışçı Terapinin Sevilmesinin Nedeni
Sağlıksız, güvenin az olduğu bir ilişkide ilerlemek zordur. Bunun yanında ilişkide bireyler kendilerini geliştirmek, obsesif düşüncelerin üstesinden gelmek, irrasyonel düşüncelerle savaşmak ve daha gerçekçi, destekleyici ve olumlu bakmak için “bilişsel davranışçı terapi” yöntemlerini kullanabilir.
- Hipnoterapi
Hipnoterapi, sunduğu son derece terapötik faydalar nedeniyle popülaritesini artırıyor. Hipnoz altındayken zihniniz sakin bir alana yerleşir. Bu deneyim sırasında, en çok telkin edilebilir benliğinizde olacaksınız, bu da başkalarından gelen rehberlik ve önerileri kabul etmeye açık olacağınız anlamına geliyor.
Terapist, tekrar tekrar olumlu olumlamalar ve tavsiyeler önererek, bilinçaltınızın düşünme şeklini yeniden şekillendirmeye yardımcı olabilir.
İç konuşmanızı daha olumlu hale getirmek, kendini sevmeyi ve kabullenmeyi arttırmak, korku, fobi gibi durumların üstesinde gelmek için hipnoz kullanılmaktadır.
- İlaç tedavisi
Durumunuz Bipolar Bozukluk veya Anksiyete gibi diğer zihinsel sağlık koşullarıyla bağlantılıysa, psikiyatristler sizin için ilaç yazabilir.
Sonuç
Dozunda bırakıldığı sürece kıskançlık bir hastalık değil davranış bozukluğudur. Kişi bu konuda kendini kontrol edemezse bu davranış bozukluğu ileride depresyona sebebiyet verebilir. Bu davranış bozukluğu hayvanlarda da görülmektedir.
Geriye dönük kıskançlık ise, insanların bir zamanlar birlikte oldukları veya geçmişte seks yaptıkları kişiler hakkında kendilerini kıskanç, kızgın ve üzgün hissetmeleri durumudur.
Geriye dönük kıskançlık OKB’sinden mustarip birçok insan, partnerlerinin eski bir erkekle seks yapmış olabileceği kesin pozisyonları, yerleri, tarihleri ve saatleri düşünür. Bu, daha fazla şüphe, paranoya, öfke ve kıskançlığın ortaya çıkmasına neden olabilir.
Kitap önerisi: The Jealousy Cure: Learn to Trust, Overcome Possessiveness, and Save Your Relationship
– by Robert L. Leahy (Author),
Robert L. Leahy, PhD, New York’taki Amerikan Bilişsel Terapi Enstitüsü Müdürü ve Weill Cornell Tıp Fakültesi Psikiyatri Bölümünde Klinik Psikoloji Profesörüdür. Bu kitap gerçekten bir çok insan için faydalı olabilecek bir kitaptır.