Ketojenik Diyet Nedir?
Tip 2 diyabet için özel diyetler genellikle kilo vermeye odaklanır, bu nedenle yüksek yağlı bir diyet ilk bakışta çılgınca görünebilir. Yağ oranı yüksek ve karbonhidrat oranı düşük ketojenik (keto) diyet, vücudunuzun enerji depolama ve kullanma şeklini değiştirir ve böylece diyabet semptomlarını hafifletebilir.
Keto diyeti ile vücudunuz glikoz yerine yağı enerjiye dönüştürür. Bu Diyet 1920’lerde epilepsi tedavisi için oluşturuldu, ancak bu yeme düzenin etkileri şuan Tip 2 diyabet için araştırılıyor
Ketojenik diyet, insülin ihtiyacını azaltırken kan şekeri (şeker) seviyelerinde iyileşme gerçekleştirebilir. Bununla birlikte, keto diyetin yan etkileri de bulunmaktadır.
Ketojenik Diyet ve Yüksek Yağlı Beslenme
Tip 2 diyabetli insanların bir çoğu aşırı kiloludur. Vücutlarındaki depo glikozlarda yağ olarak depolanmıştır.
Ketojenik diyetin amacı, vücudun enerji için karbonhidrat veya glikoz yerine yağ kullanmasını sağlamaktır. Keto diyetinde, enerjinizin çoğunu yağdan alırsınız, diyetin çok azı karbonhidratlardan gelir.
Ketojenik diyet, doymuş yağları yüklemeniz gerektiği anlamına gelmez. Kalp dostu yağlar genel sağlığı sürdürmenin anahtarıdır. Ketojenik diyette yaygın olarak tüketilen bazı sağlıklı yiyecekler şunlardır:
- Yumurtalar
- Somon gibi balıklar
- Süzme peynir
- Avokado
- Zeytin ve zeytinyağı
- Fındık ve fındık ezmesi
- Kuruyemişler
- Tereyağı
- Hindistan Cevizi Yağı
- MCT yağı
Ketojenik diyette neler yenilebileceğini merak ediyorsanız makalemizi okumanızı öneririm.
İlginizi çekebilir: Ketojenik diyette ne yenir?
Ketojenik Diyetinin Kan Şekerine Etkisi
Ketojenik diyet kan şekerini düşürme potansiyeline sahiptir. Karbonhidratlar vücutta şekere dönüşerek kan şekerini arttırır.
Yüksek kan şekeriniz varsa, çok fazla karbonhidrat yemek kan şekeri için zararlı olabilir. Bunun yerine odağı sağlıklı yağlara çevirerek, kan şekeri yönetimini daha iyi yapılabilir.
Bunun temel sebebi yağların, kan şekerine etkisi çok az olmasından kaynaklıdır.
Keto, Atkins Diyeti ve Diyabet
Atkins diyeti, genellikle keto diyetiyle ilişkilendirilen düşük karbonhidratlı, yüksek proteinli diyetlerden biridir. Bununla birlikte, iki diyetin bazı önemli farklılıkları vardır.
Dr. Robert C. Atkins, 1970’lerde Atkins diyetini yarattı. Genellikle, tip 2 diyabet de dahil olmak üzere çok sayıda sağlık sorununu kontrol eden kilo vermenin bir yolu olarak tanıtılır.
Fazla karbonhidratı kesmek sağlıklı bir adım olsa da, bu diyetin tek başına diyabete yardımcı olup olmayacağı net değil. İster Atkins diyetinden ister başka bir programdan olsun, her türlü kilo kaybı diyabet ve yüksek kan şekeri seviyeleri için faydalıdır.
Ketojenik diyetin aksine, Atkins diyeti mutlaka artan yağ tüketimini savunmaz. Yine de, karbonhidratları sınırlayarak ve daha fazla hayvansal protein yiyerek yağ alımınızı artırabilirsiniz.
Potansiyel dezavantajlar benzerdir.
Yüksek doymuş yağ alımının yanı sıra, karbonhidratları çok fazla kısıtlamaktan düşük kan şekeri veya hipoglisemi olasılığı vardır. Bu, özellikle vücuttaki insülin seviyelerini artıran ilaçlar alıyorsanız ve dozunuzu değiştirmezseniz geçerlidir.
Atkins diyetinde karbonhidratı azaltmak, potansiyel olarak kilo vermeye ve diyabet semptomlarını kontrol etmenize yardımcı olabilir. Bununla birlikte, Atkins diyetinin diyabet için faydalı olabileceği hakkında yeterli çalışma yoktur.
Ketojenik Diyette Gözlenen Yan Etkiler Nelerdir?
Vücudunuzun birincil enerji kaynağını karbonhidratlardan yağa çevirmek, kandaki ketonların artmasına sebep olur. Bu kanda artan ” ketozu”, son derece tehlikeli bir durum olan “ketoasidozdan” farklıdır.
Çok fazla ketonunuz olduğunda diyabetik ketoasidoz (DKA) geliştirme riski altında olabilirsiniz. DKA, kan şekerinin çok yüksek olduğu ve insülin eksikliğinden kaynaklanabileceği tip 1 diyabette en yaygın olanıdır.
Nadir olmasına rağmen, ketonlar çok yüksekse tip 2 diyabette DKA mümkündür. Düşük karbonhidratlı bir diyetteyken hasta olmak da DKA riskinizi artırabilir.
Ketojenik diyetteyseniz, hedef aralıklarında olduklarından emin olmak için gün boyunca kan şekeri seviyelerini test ettiğinizden emin olun. Ayrıca, DKA için risk altında olmadığınızdan emin olmak için keton seviyelerini test etmeyi düşünün.
Keton ölçüm için evde idrar şeritleri ile test edebilirsiniz.
DKA tıbbi bir acil durumdur. DKA semptomlarını yaşıyorsanız, derhal doktorunuza görünün. Komplikasyonlar diyabetik komaya neden olabilir.
DKA’nın uyarı işaretleri şunları içerir:
- Sürekli yüksek kan şekeri
- Kuru ağız
- Sık idrara çıkma
- Mide bulantısı
- Meyve benzeri bir kokuya sahip nefes
- Nefes alma zorlukları
Diyabetin Takibi
Diyetin herhangi bir olumsuz etkiye neden olmadığından emin olmak için doktorunuzun hem kan şekeri hem de keton düzeylerini izlemesi gerekir. Vücudunuz diyete uyum sağladıktan sonra, test ve ilaç ayarlamaları için doktorunuzu ayda bir veya iki kez görmeniz gerekebilir.
Belirtileriniz düzelse bile, düzenli kan şekeri takibine ayak uydurmak yine de önemlidir. Tip 2 diyabet için test sıklığı değişir. Durumunuz için doktorunuzla en iyi test programını belirlediğinizden emin olun.
Keto Diyeti ve Diyabet Araştırmaları
2008’de araştırmacılar, düşük karbonhidratlı bir diyetin tip 2 diyabet ve obezitesi olan kişiler üzerindeki etkilerini belirlemek için 24 haftalık bir çalışma yürüttüler.(1)
Çalışmanın sonunda, ketojenik diyet uygulayan katılımcılar, düşük glisemik diyet uygulayanlara kıyasla glisemik kontrol ve ilaç azaltmada daha fazla iyileşme gördüler.
2013 yılında yapılan bir inceleme, ketojenik diyetin kan şekeri kontrolü, A1c, kilo kaybı ve durdurulan insülin gereksinimlerinde diğer diyetlerden daha önemli gelişmelere yol açabileceğini bildirdi.(2)
2017’de yapılan bir araştırma, ketojenik diyetin, kilo kaybı ve kan şekeri açısından 32 hafta boyunca geleneksel, düşük yağlı diyabet diyetlerinden daha iyi performans gösterdiğini bulundu.(3)
Ketojenik diyetin potansiyel olarak kan şekerine olumlu etkileri olabileceği gibi, hatalı ve sağlıksız yağlarla birlikte yapılan ketojenik diyet enflamasyonu arttırarak hücresel toksinleri arttırır. Özellikle aşırı omega 6 yağı ve okside olmuş yağların tüketimini azaltmalıyız. Eğer diyetimizde omega 3 miktarını arttırmaksak kronik enflamasyon, hücresel oksitatif streste artış, zihinsel fonksiyonlarda azalma gibi istenmeyen durumlarla karşılaşabiliriz. Diyetimizde uygun miktarda omega 3 yağı aldığımızdan emin olmalıyız.
İlginizi çekebilir: Omega 3 faydaları nelerdir?
Sonuç olarak ketojenik diyet ile zayıflayanlar, sağlığında olumlu gelişmeler görenler bulunmaktadır. Bunun aksi yönde, bazı insanlarda küçük ve orta derece yan etkilere de sebebiyet verebilir. Eğer kan şekeriniz varsa, doktor kontrolünde ve sistemli uygulandığı takdirde keto diyeti insülin üzerinde olumlu etkilere sebebiyet verebilir.