Bağışıklık sistemi denildiğinde aklımıza C vitamini gelir. Yüksek ansioksidan özelliği olan C vitaminini kimler kullanmalı?
- Bağışıklık sisteminin doğru çalışması için
- Yorgunluğun ve halsizliğin azaltılması için
- Sinir sisteminin düzgün çalışması
- Cilt, Saç, Tırnak ve Kemiklerde kolajen üretiminin tetiklenmesini
isteyenler C vitamini tüketebilirler.
Çoğu organizma C vitaminini sentezleyebilmesine rağmen, insanlar dahil birkaçı onu diyet yoluyla zorundadırlar.
L-gulono-γ-lactone oxidase (GLO) gene which codes for the enzyme responsible for catalyzing the last step of vitamin C biosynthesis.
GLO dediğimiz gen C vitamini sentezinde önemli olan enzimi aktive ediyor. Gen mutasyonu sonucu insanlarda bu gen aktivasyon başlatamıyor.
C vitamini demirin emilimini arttırıyor. Beyinde Tirozinin sentezini arttırarak Nörotransmitter Dopaminin doğru çalışmasını destekliyor.
C Vitamini Fonksiyonları Nelerdir?
C vitamini, vücudun düzgün çalışması için ihtiyaç duyduğu suda çözünen bir vitamindir. Bağışıklık sisteminin önemli bir bileşenidir ve cildin sağlıklı kalmasına yardımcı olur. C vitamini vücudun düzgün çalışması için gereklidir ve meyvelerde, sebzelerde ve kepekli tahıllarda bulunur. Ayrıca enfeksiyonlarla mücadelede ve iskorbütün önlenmesinde yardımcı olur.
C vitamininin vücudumuzda enfeksiyonlarla savaşmak, iskorbüt hastalığını önlemek, sağlıklı cildi korumak, bağışıklık sistemimizi güçlü tutmak ve kanın pıhtılaşmasında rol oynamak gibi birçok işlevi vardır. Günlük önerilen askorbik asit dozu 75 ila 150 mg/gün’dür. 300-500 mg/gün seviyesinin bazı ek faydalar sağladığı gösterilmiştir. Askorbik asit avokado, muz, kavun, turunçgiller, kuru kayısı ve erik gibi gıdalarda bulunabilir. “C vitamini kolajen oluşumunda önemlidir ve artriti önlemeye de yardımcı olabilir. Karnitin de dahil olmak üzere belirli proteinlerin sentezinde yardımcı faktör olarak hareket edebilen bir antioksidandır.”
- Yağların ve proteinler metabolizmasına katılır
- Enerji ATP oluşumunda etkilidir.
- Dişlerin ve diş etinin desteklenmesinde etkilidir.
- Yaraların iyileşmesini hızlandırır.
- Serbest Radikallerin verdiği zararların engellenmesinde
- Kolajen sentezini arttırır.
Antioksidan olarak C vitamini en iyi sebzeler yoluyla alınmasını öneriyoruz.
Bağışıklık Sistemi
C vitamini bağışıklık sistemimizin önemli bir parçasıdır. Beyaz kan hücrelerinin enfeksiyon ve hastalıklarla savaşmasına yardımcı olur. C vitamini eksikliğimiz olduğunda vücudumuz enfeksiyonlar ve hastalıklarla savaşmak için yeterli antikor üretemez.
Ne kadar çok C vitamini tüketirsek, o kadar çok beyaz kan hücresi üretiriz. Bu, eğer C vitamini eksikliğiniz varsa, vücudunuzun enfeksiyonlarla veya hastalıklarla etkili bir şekilde savaşamayacağı anlamına gelir.
Bunun yanında C vitamini ağır metaller ile de savaşır. Yüksek miktarda ağır metaller verdiği yan etkiler arasında yorgunluk, halsizlik, tat almada değişiklik, duygu durumunda değişmeler gibi semptomlar gösterir. C vitamini çevreden gelen toksik ağır metallerde savaşta öncülük eder.
Antrenman sırasında yüksek seviyelerde salınan stres hormonu, bağışıklık sistemini baskılar ve sporcularda antrenman ve performansın tehlikeye girmesine neden olabilir. Bu etkileri azaltmak için C vitamini, bağışıklık sistemini desteklemeye ve antrenmanla artan kortizol stres hormonunu azaltmaya yardımcı olabilir.
C vitamini zengin besinler
- Kuş Burnu 100 gr’da 426 mg
- Kivi – 100 gr’da 93 mg
- Biber – 100 gr’da 128 mg
- Çilek – 100 gr’da 59 mg
- Brokoli 100 gr’da 89 mg
- Mango 100 gr’da 36 mg
Yeşil biberdeki c vitamini oranı ise 100 gr’da 240 mgdır.
Lipozamlar nedir?
Lipozomlar, yapı ve içerik bakımından hücre zarı ile benzerlik gösteren, fosfolipit yapıda,
amfipatik veziküllerdir (kaynak)
Lipozomlar bu kadar değerli kılan hücrelere geçişi hem kolaydır hem de etkinliği daha iyidir.
Lipozomal C vitamini nedir ?
Lipozomal C vitamini, bir lipozomda verilen bir C vitamini şeklidir. Lipozomlar, ilaçları, besinleri ve diğer molekülleri taşıyabilen lipid bazlı parçacıklardır. Bu dağıtım yöntemi, vücudun vitaminleri çok daha hızlı absorbe etmesini sağlamaktadır.
Lipozomal C Vitamini, diyabet ve kanser gibi kronik hastalığı olan kişiler için tıbbi tedavilerde uzun yıllardır kullanılmaktadır. Ayrıca yaraları tedavi etmek için de kullanılmıştır, çünkü yutulmaktan ziyade topikal olarak uygulandığında vücut tarafından daha hızlı emilebilir.
Mesela 2000 mg’lık bir C vitamini emilimi 1000-1.250 mg’lara kadar düşmektedir. Aslında bu büyük bir kayıptır. Lipozomal teknoloji sayesinde vitaminlerin hücrelere (fosfolipitler) geçişi kolaylaşır. Lipozomal C vitaminin avantajları ise şöyledir:
- Yüksek dozlarda toleransı daha yüksektir. İshal gibi yan etkiler görülmez.
- Korucuyu ve katkı maddesi içermezler
- Sıradan C vitamine oranla kanda plazması daha yüksektir.
- Hücre zarıyla benzer yapıda olduğu için daha kolay hücre içine girer
- Kanda daha uzun süre kalır.
- Mide asidi ve yanma gibi yan etkiler yaratmaz.
Cilde Faydaları
C vitamini, sağlıklı cildin korunmasına yardımcı olabilecek güçlü bir antioksidandır. Kırışıklık, yaşlılık lekeleri ve pigmentasyon riskini azaltmaya yardımcı olur. C vitamininin cilt için faydaları sayısızdır ve akne, güneş yanığı ve diğer cilt rahatsızlıkları için en etkili tedavilerden biridir.
- Kolajen sentezini arttırır
- Zararlı toksin maddelerin hızlıca uzaklaşmasını sağlar
- Ciltteki yararların daha hızlı iyileşmesini destekler.
Eğer cilt ile ilgili takviye arıyorsanız size tavsiyemiz Kolajen kullanmanız.
Günlük C Vitamini ihtiyacı ne Kadar?
Günlük RDA değeri 40 mg gibi düşük değerlerde tutuluyor. Bazı durumlarda C vitamini ihtiyacı daha yüksek olabilir. Bunlar şunlardır.
- Sigara kullanımı
- Yüksek Stres
- Hastalıklar
- Emilim Bozuklukları
Eğer bu tarz durumlardan birindeyseniz günlük C vitamini ihtiyacınız daha fazla olacaktır. Mega doz C vitamini 500 mg – 2000mg arası kullanımı ihtiyacı doğabilir.
Aşırı C Vitamini Zararlı mı?
Nispeten. Lipozomal C ve Ester-C formda vitaminler nispeten yüksek dozlarda güvenliyken, Askorbik Asit form C vitaminleri yüksek dozda bazı yan etkilere sebebiyet verebilir. Bu yan etkiler şunlardır:
- Mide yanması
- İshal
- Böbrek taşı riski ( Bazı durumlarda)
C Vitamini Enerji Verir mi?
Evet. C vitamini yapısı itibariyle mitokondriyi destekleyerek hücrenin enerji üretimini arttırır.
C vitamini en çok serbest radikallerin zararlı etkilerine karşı koruma yeteneği ile bilinir. Araştırmalar, C vitamininin antioksidan özelliklerinin dayanıklılığı artırmaya ve yorgunluğu azaltmaya yardımcı olabileceğini gösteriyor. Bununla birlikte, C vitamininin birçok faydası olsa da, kafein veya uyarıcılar gibi maddelerle aynı enerji artışını sağlamaz.
Eğer kronik olarak yorgunluğunuz varsa tek başına C vitamini etki etmez. Eğer buna benzer şikayetiniz varsa alttaki yazı ilginizi çekebilir.
İlginizi çekebilir: Sürekli Halsizlik ve Yorgunluk İçin Ne Yapmalıyız?
C vitamini zayıflatır mı?
Nispeten. C vitamini yağ yakımın da önemli olan L-carnitin sentezinde kofaktördür. Bu sebepten ötürü “dolaylı” yoldan destekleyebilir.
- Tirozin sentezinde
- L-Carnitin Sentezinde
Büyük rol oynar.
En iyi C vitamini takviyesi hangisi?
İş biyolojik yararlınım olduğunda karşımıza iki adet C vitamini çıkıyor.
- Lipozomal C
- Ester- C
Bu iki form başarılı formlardır.
REFERANSLAR
[1] : Human Vitamin and Mineral Requirements, Report of a joint FAO/WHO expert consultation. World Health Organization. 2012 (http://www.fao.org/3/y2809e/y2809e00.htm#Contents) [2] : https://www.anses.fr/fr/content/vitamine-c-ou-acide-ascorbique [3] : https://observatoire-des-aliments.fr/sante/les-dix-meilleures-sources-de-vitamine-c [4] : Levine M., Padayatty J., Espey M.G. Vitamin C: A Concentration-Function Approach Yields Pharmacology and Therapeutic Discoveries. Adv Nutr. 2011 Mar;2(2):78-88 [5] : Padayatty S. Vitamin C Pharmacokinetics: Implications for Oral and Intravenous Use. Annals of Internal Medicine. 2004;140(7):533. [6] : Cathcart R.F. Vitamin C, titrating to bowel tolerance, anascorbemia, and acute induced scurvy. Med Hypotheses. 1981 Nov;7(11):1359-76 [7] : http://campus.cerimes.fr/nutrition/enseignement/nutrition_10/site/html/3.html [8] : Khaniri E, Bagheripoor-Fallah N., Sohrabvandi S. Application of liposomes in some dairy products. Crit Rev Food Sci Nutr. 2016;56(3):484-93 [9] : Davis J.L, Paris H.L., Beals J.W. Liposomal-encapsulated Ascorbic Acid: Influence on Vitamin C Bioavailability and Capacity to Protect Against Ischemia-Reperfusion Injury. Nutr Metab Insights. 2016 Jun 20;9:25-30